Alxas Məmmədov.

İti qovan kimi.

1986 cı ilin yay ayları idi. Şuşanın Turşsu kəndində yaşayan Kazım kişi çobanı Armenlə şəhər xəstəxanasına gedirdi. Armenin qulaqları ağrıyırdı. Yolda çoxdan tanıdığı Kərim kişiylə rastlaşdı.

- Salam Kərim kişi.

- Buy, ay Kazım sənsən  ?

Köhnə dostlar qucaqlaşıb biraz dərdləşib, söhbət etdilər.

- Bu kimdir ay Kazım ?

- Çobanım Armen. Qulağı ağrıyır. Yazığ lap kar olub, həkimə aparıram. Buna deyirəm ki, donuzdu, itdi bunlardan uzaq dur. 

Armen qıraqda durub, söhbətə qulaq asırdı.

Bunu eşidən Kərim kişi biraz ciddi halda gülümsəyərək:

- Hə bunların həmişə qulaqlarında problem olub. Lap andranik kimi. Hə, bütün sürüyə bu baxır ?

- Hə.

- Sürüdə artım var yoxsa quzular qırılır ?

- Day demə, sürüyə göz dəyib.

- Sürüyə göz yox, bax bunlar dəyir. Bunlara çox inanma. Onuda bilk ki, erməninin malıda, itidə özü kimidir. Yaxşı işində ol, sonra danışarıq.

Qismət olmadı onların görüşü. Kərim kişi nəməlum vəziyyətində avtoqəzada həyatın itirdi.

Bir müddətdən sonra Kazım kişi öyrəndi ki, Armenin iti quduzlaşıb, mal-qaraya, insanlara hücum çəkir. Qonşuların həyətində toyuq, cücə oğurlayır. Kazım kişi şikayətlərdən bezmişdir. Onuda öyrənmişdir ki, Armen bunu özü təşkil edir.  Sürüdə yeni doğulmuş quzuları boğub öldürür. Satdıqın satır, yediyin yeyir. Kərim kişinin sözü yadına düşür. Erməninin özüdə itidə buna ziyan vurur.

- Sən bu itini azdır gedsin. Belə olmaz. 

- Ay Kazım kişi sən lap türklər kimi bizim itimizidə bizə çox görürsən. Türk qanı var səndə. Haqsız insanlarsınız. Yazıq erməniyəm, utanmırsan məni şərləyirsən. Mənim itim, sizdən yaxşıdır. 

- Ay Armen sizləri, incimə ha, xəyanətiniz nəticəsində Türklər helə iti qovan kimi öz torpaqlarından qovublar. Çörəy qədri bilmiyənsiniz.

- Sən mənə heçnə edə bilməzsən. Bu torpaqlarda bizimdir. Deməli torpaqın üstündəkilərdə bizimdir. Sizlə bura gəlməmişdən qabağ bura bizim olub.

- Armen çox yuxardan gedirsən. Bax ha, bu sözlərə görə bizdə  sizləri iti qovan kimi qovarıq.

2020 ci ilin oktyabırın 10 idi. Qarabağda qızğın döyüşlər gedirdi. Kapitan Tural uğurlu əməliyatdan sonra qərargahda oturub, növbəti tapşırığı gözləyirdi. Birdən gərərgahda olan televizorda Ali Baş komandanın çıxışı nümayiş olundu. Prezident:

- Qarabağdan bunları iti qovan kimi qovacayıq! deməsi kapitana lap ləzzət elədi. 

Yadına düşdü ki, rəhmətli babası Kazım kişi həmən əhvalatı ona danışıb və sonda demişdi ki:

- Bunlar it kimi bir şeydilər. Qovandada it kimi qovun qapınızdan.

18.10.2020